Ποίημα στους φίλους -Χόρχε Λουίς Μπόρχες

 

-Χόρχε Λουίς Μπόρχες- Ποίημα στους φίλους

Δεν μπορώ να σου δώσω λύσεις
για όλα τα προβλήματα της ζωής σου,
ούτε έχω απαντήσεις
για τις αμφιβολίες και τους φόβους σου ˙
όμως μπορώ να σ’ ακούσω
και να τα μοιραστώ μαζί σου.

Δεν μπορώ ν’ αλλάξω
το παρελθόν ή το μέλλον σου.
Όμως όταν με χρειάζεσαι
θα είμαι εκεί μαζί σου.

Δεν μπορώ να αποτρέψω τα παραπατήματα σου.
Μόνο μπορώ να σου προσφέρω το χέρι μου
να κρατηθείς και να μη πέσεις.

Οι χαρές σου, οι θρίαμβοι και οι επιτυχίες σου
δεν είναι δικές μου.
Όμως ειλικρινά απολαμβάνω να σε βλέπω ευτυχισμένο.

Δεν μπορώ να περιορίσω μέσα σε όρια
αυτά που πρέπει να πραγματοποιήσεις,
όμως θα σου προσφέρω τον ελεύθερο χώρο
που χρειάζεσαι για να μεγαλουργήσεις.

Δεν μπορώ να αποτρέψω τις οδύνες σου
όταν κάποιες θλίψεις
σου σκίζουν την καρδιά,
όμως μπορώ να κλάψω μαζί σου
και να μαζέψω τα κομμάτια της
για να την φτιάξουμε ξανά πιο δυνατή.

Δεν μπορώ να σου πω ποιος είσαι
ούτε ποιος πρέπει να γίνεις.
Μόνο μπορώ
να σ’ αγαπώ όπως είσαι
και να είμαι φίλος σου.

Αυτές τις μέρες σκεφτόμουν
τους φίλους μου και τις φίλες μου,
δεν ήσουν πάνω
ή κάτω ή στη μέση.

Δεν ήσουν πρώτος
ούτε τελευταίος στη λίστα.
Δεν ήσουν το νούμερο ένα ούτε το τελευταίο.

Να κοιμάσαι ευτυχισμένος.
Να εκπέμπεις αγάπη.
Να ξέρεις ότι είμαστε εδώ περαστικοί.

Ας βελτιώσουμε τις σχέσεις με τους άλλους.
Να αρπάζουμε τις ευκαιρίες.
Να ακούμε την καρδιά μας.
Να εκτιμούμε τη ζωή.

Πάντως δεν έχω την αξίωση να είμαι
ο πρώτος, ο δεύτερος ή ο τρίτος
στη λίστα σου.

Μου αρκεί που με θέλεις για φίλο.
Ευχαριστώ που είμαι.

Ζοζέ Σαραμάγκου, «Περί Τυφλότητος», Εκδόσεις Καστανιώτης

 

 

Ένας άνθρωπος χάνει ξαφνικά το φως του. Τα περιστατικά αιφνίδιας τύφλωσης κλιμακώνονται και η κυβέρνηση αποφασίζει να βάλει σε καραντίνα τους τυφλούς. Με γραφειοκρατική ακρίβεια, ο Ζοζέ Σαραμάγκου έχει υπολογίσει όλα όσα θα μπορούσαν να συμβούν σ’ έναν κόσμο που χάνει την όρασή του. Για πόσο καιρό η κίνηση στους δρόμους θα είναι ομαλή; Για πόσο καιρό θα επαρκούν τα τρόφιμα για τις πεινασμένες ορδές; Πόσος χρόνος χρειάζεται για να καταρρεύσει η παροχή του ηλεκτρικού ρεύματος, αερίου και νερού; Τι θ’ απογίνουν τα κατοικίδια; Οι σεξουαλικοί φραγμοί; Πόσοι τυφλοί φτιάχνουν μια τυφλότητα; Και τέλος: Σε έναν κόσμο τυφλών, τι θα έκανες αν έβλεπες;

[Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου].

 

Ακολουθεί απόσπασμα από το μυθιστόρημα «Περί Τυφλότητος»:

« Άναψε το πορτοκαλί, δύο μπροστινά αυτοκίνητα επιτάχυναν προτού ανάψει το κόκκινο. Στην διάβαση των πεζών εμφανίστηκε το πράσινο ανθρωπάκι. Ο κόσμος που περίμενε άρχισε να διασχίζει το δρόμο πατώντας στις λευκές γραμμές που ήταν ζωγραφισμένες πάνω στη μαύρη επίστρωση της ασφάλτου, δεν έχει καμία ομοιότητα με ζέβρα (η διάβαση των πεζών στα πορτογαλικά) κι όμως αυτό είναι το όνομά της. Οι οδηγοί ανυπόμονοι, με το πόδι στο ντεμπραγιάζ, κρατούσαν το αυτοκίνητο σε εγρήγορση προχωρώντας, οπισθοχωρώντας, σαν νευρικά άλογα που αισθάνονται στον αέρα το μαστίγιο να κατεβαίνει. Οι πεζοί σταμάτησαν πια να περνούν, αλλά το σήμα της ελεύθερης διέλευσης για τα αυτοκίνητα θα καθυστερήσει ακόμα μερικά δευτερόλεπτα, υπάρχει μάλιστα η άποψη ότι αυτή η φαινομενικά ασήμαντη καθυστέρηση, αν την πολλαπλασιάσουμε με τους χιλιάδες σηματοδότες που υπάρχουν σ’ αυτή την πόλη και με τη διαδοχική αλλαγή των τριών χρωμάτων στο κάθε έναν απ’ αυτούς, είναι από τις πλέον υπολογίσιμες αιτίες της κυκλοφοριακής συμφόρησης, ή του μποτιλιαρίσματος, για να χρησιμοποιήσουμε τον τρέχοντα όρο.

O Ζοζέ ντε Σόζα Σαραμάγκου ήταν Πορτογάλος συγγραφέας, ποιητής, σεναριογράφος και δημοσιογράφος, τιμημένος με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 1998. Γεννήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 1922, στην Azinhaga της Πορτογαλίας. Πέθανε στις 18 Ιουνίου 2010, στην πόλη Tías, της Ισπανίας.

Επιτέλους το πράσινο άναψε, τα αυτοκίνητα πάτησαν γκάζι απότομα, απ’ ότι φαίνεται όμως δεν έβαλαν όλοι μπροστά. Ο πρώτος οδηγός της μεσαίας λωρίδας είναι σταματημένος, κάποιο μηχανικό πρόβλημα πρέπει να έχει, ίσως χαλαρό γκάζι, ή κόλλησε ο λεβιές του σασμάν, ή θα παρουσιάστηκε κάποια βλάβη στο υδραυλικό σύστημα, μπλόκαραν τα φρένα, ή έχει ελαττωματικό ηλεκτρικό κύκλωμα, εκτός κι αν έμεινε απλώς από βενζίνη, δεν θα ήταν δα πρωτοφανές. Η νέα συνάθροιση πεζών που σχηματίζεται στα πεζοδρόμια παρακολουθεί τον οδηγό του ακινητοποιημένου αυτοκινήτου να χειρονομεί πίσω απ’ το παρμπρίζ ενώ τα αυτοκίνητα πίσω του κορνάρουν δαιμονισμένα. Μερικοί οδηγοί βγήκαν ήδη στο δρόμο με την πρόθεση να σπρώξουν το αμάξι που έχει κολλήσει κάπου όπου δεν θα παρεμποδίζει την κίνηση, χτυπούν θυμωμένα τα κλειστά τζάμια, ο άντρας που βρίσκεται μέσα γυρνά το κεφάλι του προς το μέρος τους, πότε από τη μια πλευρά και πότε από την άλλη, φαίνεται πως κάτι φωνάζει, από τις κινήσεις του στόματός του φαίνεται πως επαναλαμβάνει συνέχεια μία λέξη, όχι μία, δύο, έτσι είναι πραγματικά, όπως θα διαπιστωθεί όταν επιτέλους κάποιος θα κατορθώσει να ανοίξει την πόρτα. Είμαι τυφλός.

*

Ποιος θα το ‘λεγε. Αν χρειαζόταν να εκτιμήσουμε την κατάσταση των ματιών αυτού του ανθρώπου με μια ματιά, γιατί μόνο αυτό είναι δυνατό αυτή τη στιγμή, φαίνονται υγιή, η ίριδα είναι υγρή, φωτεινή, και το ασπράδι λευκό και συμπαγές σαν πορσελάνη. Τα τσιτωμένα βλέφαρα, το ρυτιδιασμένο δέρμα του προσώπου, τα ματοτσίνορα που γύρισαν ξαφνικά, όλα αυτά, ο καθένας μπορεί να το δει, έχουν παραμορφωθεί από την αγωνία. Με μια απότομη κίνηση το θέαμα αυτό εξαφανίστηκε πίσω απ’ τις κλειστές γροθιές του άντρα, σαν να ήθελε να συγκρατήσει στο εσωτερικό του εγκεφάλου του την τελευταία εικόνα που προσέλαβε, ένα κόκκινο φως, στρογγυλό, σ’ ένα φανάρι. Είμαι τυφλός, είμαι τυφλός, επαναλάμβανε με απελπισία καθώς τον βοηθούσαν να βγει από το αυτοκίνητο, και τα δάκρυα στα οποία αναλύθηκε έκαναν ακόμα πιο λαμπερά τα μάτια που εκείνος έλεγε πως ήταν νεκρά. Θα περάσει, θα δείτε ότι θα σας περάσει, μερικές φορές είναι νευρικό, είπε μία γυναίκα. Το φανάρι είχε αλλάξει πάλι χρώμα, κάποιοι περίεργοι περαστικοί πλησίασαν κι αυτοί, κι οι οδηγοί πιο πίσω, που δεν ήξεραν τι συνέβαινε, διαμαρτύρονταν γι’ αυτό που οι ίδιοι πίστευαν πως ήταν ένα συνηθισμένο ατύχημα, κάποιο σπασμένο φανάρι, κάποιος τσακισμένος προφυλακτήρας, πάντως όχι κάτι που να δικαιολογεί όλη αυτή τη σύγχυση. Καλέστε την αστυνομία, φώναζαν, πάρτε απ’ τη μέση αυτή τη σακαράκα. Ο τυφλός ικέτευε, Σας παρακαλώ, ας με πάει κάποιος στο σπίτι μου. Η γυναίκα που είπε ότι είναι νευρικό ήταν της άποψης ότι έπρεπε να καλέσουν ένα ασθενοφόρο να μεταφέρει τον δύστυχο στο νοσοκομείο, αλλά ο τυφλός είπε όχι, δεν είχε τέτοια απαίτηση, αρκεί να το συνοδεύσουν μέχρι την είσοδο της πολυκατοικίας όπου μένει».

***

*Ζοζέ Σαραμάγκου, «Περί Τυφλότητος», Εκδόσεις Καστανιώτης

Χόρχε Μπουκάϊ – Στο τέλος κρίνεται το αποτέλεσμα

 

 

 Όσοι μπορούν να αισθάνονται υπερήφανοι μόνο για ό,τι έχουν καταφέρει, μου φαίνεται —εμένα, στην ταπεινότητά μου— πως έχουν μείνει στα μισά του δρόμου.

Είναι μια θέση πολύ δημοφιλής και πολυδιαφημισμένη. Μια ελιτίστικη άποψη περί ζωής, που δημιουργεί την προκατάληψη ότι μεγάλη αυτοεκτίμηση μπορεί να έχει μόνο αυτός που έχει κερδίσει πάνω από ένα εκατομμύριο ευρώ, αυτός που έχει εκλεγεί σε μια θέση ή ένα δημόσιο αξίωμα με μεγάλο κύρος, αυτός που αναγνωρίζεται από εξέχοντα πρόσωπα ή συμμετέχει γενικά σε καταστάσεις αυτού του τύπου. Δεν είναι όμως έτσι.

»Το αν θα έχεις πετύχει ή όχι στη ζωή, είναι κάτι που θα κριθεί κατά την έξοδό σου απ’ αυτήν. Στο τέλος κρίνεται το αποτέλεσμα — σύμφωνα και με την ετυμολογία. Όχι λοιπόν κατά τη διαδρομή, αλλά στο τέλος. Όσο βρίσκεσαι καθ’ οδόν όλα είναι πιθανά, και γι’ αυτό δεν μπορεί να γίνει ορθή αξιολόγηση κάποιου ενόσω ζει, ούτε και μπορούμε να βασιστούμε στις προκαταλήψεις περί επιτυχίας.

»Επιτυχία, όπως μου έμαθε κάποτε ένας Άγγλος φιλόσοφος, είναι να πεθαίνει κανείς στο μέρος του κόσμου που επιλέγει, περιστοιχισμένος από τους ανθρώπους που θα ήθελε να βρίσκονται εκεί εκείνη τη στιγμή. Αυτό και τίποτα παραπάνω.

»Αν κάποιος πιστεύει ότι για να είναι επιτυχημένος οφείλει να ανέβει σ’ ένα συγκεκριμένο επίπεδο, να μαζέψει ένα ορισμένο ποσό χρημάτων, να συνδεθεί με το τάδε πρόσωπο, να κάνει τόσα παιδιά και να ζήσει στο άλφα ή το βήτα μέρος, τότε, πολύ απλά, κάνει μια λάθος σκέψη.»

«Και, ασφαλώς, επικίνδυνη.»

«Πράγματι. Αν η δυνατότητα να αισθάνεται κάποιος υπερήφανος για τον εαυτό του είχε να κάνει αποκλειστικά με την επιτυχία, τότε η αυτοεκτίμηση θα ήταν, απλώς, αποκύημα της φαντασίας του, σκέτη ματαιοδοξία. Γιατί είναι βέβαιο πως οι επιτυχίες χρησιμεύουν μόνο στην ικανοποίηση της ματαιοδοξίας, και το μόνο που μπορεί κανείς ν’ αποκτήσει έτσι είναι ματαιοδοξία.

 Στο σημείο αυτό υπάρχουν δύο πράγματα που θα ’θελα να κρατήσουμε. Το πρώτο είναι κάτι που λένε οι σούφι, και θα ήθελα να σου το σημειώσω αν μου επιτρέπεις:

 Το μόνο που έχεις πραγματικά είναι αυτό που δεν θα μπορούσες να χάσεις σ’ ένα ναυάγιο.

»Και το δεύτερο, μια ιστορία από την εβραϊκή κουλτούρα, με αφηγήσεις που μεταδίδονται από γενιά σε γενιά.»

Έρχεται κάποιος από πολύ μακριά για να συμβουλευτεί έναν διάσημο ραβίνο. Πηγαίνει στο σπίτι του κι εκεί, έκπληκτος, παρατηρεί ότι τα μόνα έπιπλα που διαθέτει ο ραβίνος είναι ένα στρώμα πεταμένο στο πάτωμα, δυο πολυθρόνες, μια παλιά καρέκλα κι ένα κερί, ενώ το υπόλοιπο δωμάτιο είναι εντελώς άδειο.

Γίνεται η συνάντηση, και ο ραβίνος απαντά στα ερωτήματα του ξένου με αληθινή σοφία. Εκείνος, πριν φύγει, επειδή του έχει κάνει εντύπωση η φτωχική επίπλωση του σπιτιού, ρωτά τον ραβίνο:

«Μπορώ να σας κάνω μια τελευταία ερώτηση;»

«Φυσικά.»

«Πού είναι τα έπιπλά σας;»

«Τα δικά σου πού είναι;» απαντά ο ραβίνος.

«Τι ερώτηση είναι αυτή; Ποια δικά μου; Εγώ είμαι περαστικός…» λέει ο ξένος απορημένος.

Και ο ραβίνος του απαντάει:

«Κι εγώ το ίδιο.»

»Πρέπει να το χωνέψουμε πως είμαστε περαστικοί. Αν μετράω την αξία μου με μόνο κριτήριο τις επιτυχίες μου, τότε έχω πέσει θύμα της καταναλωτικής κουλτούρας και των λανθασμένων πεποιθήσεων. Έτσι, για να αισθανθώ ότι κάτι αξίζω, εμπλέκομαι σε κοινωνικές διαδικασίες που μόνο στόχο έχουν την απόκτηση υλικών αγαθών. Ε, λοιπόν, αυτό δεν είναι ελευθερία: είναι το άκρως αντίθετο. Δε χρειάζεται να ζούμε μ’ έναν προκαθορισμένο τρόπο, ούτε είναι ανάγκη να πασχίζουμε ν’ αποκτήσουμε τα επονομαζόμενα “επιβεβλημένα”. Χρειάζεται, απλώς, να είμαστε’ κι αυτό είναι τελείως διαφορετικό.»

Από τον Λένιν στον Λένον – Αναμνήσεις από τη Ρωσία της δεκαετίας του εξήντα- Ντέιβιντ Γκούρεβιτς

 

 Με το βιβλίο του Από τον Λένιν στον Λένον, ο Ντέιβιντ Γκούρεβιτς σκιαγραφεί τη Σοβιετική Ένωση της δεκαετίας του ’60 περιγράφοντας, παράλληλα, την προσωπική του διαδρομή από τη μικρή επαρχιακή πόλη Σιζράν, στα παράλια του Βόλγα, ώς τη Νέα Υόρκη, την πορεία του από μία τρομαγμένη παιδική ηλικία σε μία αποπροσανατολισμένη ενηλικίωση και την επεισοδιακή απόδρασή του στην Αμερική. Κι ενώ ο Ψυχρός Πόλεμος βρίσκεται στο ζενίθ του και η κρατική προπαγάνδα επιβάλλει τις δικές της πρακτικές στην καθημερινή ζωή, παρακολουθούμε μέσα από το βλέμμα του αφηγητή την αποδοκιμαστική αδιαφορία να απλώνεται στις κομματικές συνεδριάσεις, τον Φύλακα στη Σίκαλη του Σάλιντζερ να σπέρνει την αμφισβήτηση στις συγκεντρώσεις των Νεαρών Πιονιέρων, τις χίλιες ταλαιπωρίες που ο ίδιος, φοιτητής πια, θα περάσει για να αποκτήσει «παράνομα» το πρώτο του Levi’s, με το άγχος της κατηγορίας για κατασκοπία. Μαζί με όλα αυτά έρχεται αναπόφευκτα και το ροκ & ρολ· o Μπομπ Ντίλαν, ο Τζίμι Χέντριξ, οι Beatles και οι Rolling Stones ανάγονται σε κάτι παραπάνω από μουσικά είδωλα, γίνονται εκφραστές μίας μακρινής ελευθερίας και μυστικός κώδικας επικοινωνίας.

Νίκος Ζαχαριάδης Θύτης και Θύμα

 

 Ο Νίκος Ζαχαριάδης αυτοκτόνησε εξόριστος στη Σιβηρία και εξευτελισμένος από τη δοτή ηγεσία του ΚΚΕ  την 1η Αυγούστου 1973 (Τα τελευταία λόγια του)

 Γράφω για τελευταία φορά. Έχω απόλυτα ήσυχη συνείδηση ότι σ’ όλη μου τη ζωή δεν έκανα τίποτε ενάντια στο λαό μου και το κόμμα μου. . . όσο κι αν προσπάθησαν δεκαεφτά ολόκληρα χρόνια τα όργανα της ασφάλειας της Σοβ. Ένωσης και οι διορισμένοι στο ΚΚΕ δεν απόδειξαν απόλυτα τίποτα και αναγκάστηκαν να γλείψουν αφτού όπου φτύναν. . . Σήμερα, ύστερα απ’ όλα αυτά, δηλώνω ότι αν δεν αρθούν ΟΛΑ τα μέτρα περιορισμού, εξορίας, στέρησης ελευθερίας μετακίνησης και αναχώρησης απ’ τη Σοβ. Ένωση κτλ. κτλ. που εφαρμόζονται ενάντιά μου, τότε την 1η Αυγούστου 1973, σαν έκφραση έσχατης ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑΣ, θ’ αυτοκτονήσω. . . Το κουφάρι μου το κληροδοτώ στους Μπρέζνιεφ, Κολιγιάννη, Φλωράκη και Σία. Χαλάλι τους. . . Ζητώ συγνώμη και κατανόηση από τους κουκουέδες, την Όλγα και τον Σηφάκο, άλλη διέξοδο δε μου άφησαν.

«ΦΤΩΧΕΙΑ ΛΕΓΕΤΑΙ Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΚΕΙΝΗ κατά την οποία η επιβίωση αποτελεί την πρώτη και σχεδόν τη μοναδική φροντίδα του ανθρώπου. Ο φτωχός δεν ζει, επιβιώνει όταν μπορεί να επιβιώσει. Το σύνθημα “ζωή, όχι επιβίωση” παραπέμπει στη σταθερή απαίτηση του ανθρώπου, από τότε που έγινε sapiens (σκεπτόμενος), να αποδεσμευτεί κάποτε από τον αγώνα για την επιβίωση και να μπει στη ζωή χωρίς αγωνία. ΠΕΡΑΣΑΝ ΠΟΛΛΟΙ ΑΙΩΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟΤΕ ΠΟΥ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ κατάλαβε πως σκοπός της ύπαρξής του δεν είναι η επιβίωση, όπως στα ζώα, αλλά η ζωή. Κι ωστόσο το σύνθημα “ζωή, όχι επιβίωση” διατηρεί πάντα τη σημασία που είχε την εποχή του ανθρώπου του Νεάντερταλ. Είναι λίγοι αυτοί που πράγματι ζουν. Οι περισσότεροι είτε επιβιώνουν, είτε ψευτοζούν με τον φόβο πως θα χάσουν ακόμα και τη δυνατότητα της επιβίωσης που εξασφάλισε στους περισσότερους ο καπιταλισμός». «ΜΕΧΡΙ ΤΟΝ 18ο Ή ΤΟΝ 19ο ΑΙΩΝΑ, λοιπόν, το σύνθημα “ζωή, όχι επιβίωση” θα μπορούσαν να το κάνουν πράξη μόνο οι ελάχιστοι πλούσιοι της εποχής, ενώ για την απέραντη μάζα των εξαθλιωμένων το σύνθημα “επιβίωση, όχι θάνατος” θα ηχούσε εφιαλτικά, αν υπήρχε. ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΜΑΣ ΕΞΑΠΑΤΟΥΝ ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ που αναπτύχθηκαν τα 1.300 χρόνια που η φτώχεια είναι κυρίαρχη κατάσταση σ' όλο τον κόσμο. Γιατί όποιος κι όσος πολιτισμός εμφανίστηκε αυτά τα χρόνια είναι δημιούργημα των ελάχιστων πλούσιων που, όταν δεν είχαν ανάμεσά τους ικανούς ανθρώπους, έπαιρναν στη δούλεψή τους τους εκ των εξαθλιωμένων ταλαντούχους και τους έδιναν ένα κομμάτι ψωμί για να σκέφτονται και να δημιουργούν για λογαριασμό της άρχουσας τάξης ή για να παράγουν τέχνη προς τέρψιν της άρχουσας τάξης». «ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΠΩΣ ΣΗΜΕΡΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ πολύ περισσότεροι πλούσιοι απ' όσους υπήρχαν πριν από έναν ή δύο ή δώδεκα αιώνες δεν σημαίνει και πάρα πολλά από πολιτιστικής απόψεως. Σημαίνει όμως πολλά από οικονομικής απόψεως. Διότι αυτοί που σκορπούν τα χρήματά τους ανοήτως μπορεί να είναι ημιβάρβαροι, αλλά η βαρβαρότητα τους είναι... νέου τύπου. Οι σύγχρονοι ημιβάρβαροι έχουν λύσει το πρόβλημα της επιβίωσης, χωρίς ωστόσο να έχουν λύσει το πρόβλημα της ζωής. Αντιλαμβάνονται την “καλή ζωή” σαν δυνατότητα να “τ' ακουμπά” κανείς μέρα παρά μέρα, ας πούμε στα μπουζούκια, κάνοντας πλούσιους κι άλλους ομοίως ημιβάρβαρους που, μάλιστα, αυτοχαρακτηρίζονται “λαϊκοί καλλιτέχνες”». «Η ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΑΥΞΗΣΗ ΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΤΩΝ ΠΛΟΥΣΙΩΝ, παρά τη μείωση του αριθμού των φτωχών, συνεχίζει να έχει άλυτο το πρόβλημα της επιβίωσης όλων των ανθρώπων και όχι μόνο των προνομιούχων. Κι ενώ υπάρχουν άνθρωποι που έχουν σαν βασικό τους μέλημα την επιβίωση, αυτοί που έχουν λύσει το πρόβλημα της επιβίωσης σύντομα θα υποχρεωθούν να πάρουν μέτρα για τη ζωή τους. Ήδη οι μισοί οπλοφορούν για να αντιμετωπίσουν την πιθανή επίθεση εκείνων που δεν έχουν λύσει το πρόβλημα της επιβίωσης. Και, βέβαια, προκειμένου να επιβιώσει κανείς, και θα σκοτώσει, και θα κλέψει, και θα ρημάξει». «ΤΟ ΛΕΕΙ ΚΑΙ Ο ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ: ΟΛΟΙ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ που αγωνίζονται για την επιβίωσή τους βρίσκονται κοντά στην κατάσταση του ζώου και συνεπώς τοποθετούνται αυτόματα πέραν της ηθικής. Αλλά και πέραν της αισθητικής και πέραν των πάντων. Η φτώχεια, άλλωστε, κάνει πολύ καλή παρέα με την άγνοια, την αγραμματοσύνη, την πρόληψη, τη δεισιδαιμονία. Η φτώχεια περιορίζει ασφυκτικά τα όρια της ζωής και αποκλείει από τον άνθρωπο τη δυνατότητα για τον παραπέρα εξανθρωπισμό. Γιατί ο άνθρωπος είναι το μόνο ον στη φύση που δεν γεννιέται μόνο αλλά και γίνεται. Οι φτωχοί είναι καταδικασμένοι να περιορίζονται σε όσα τους χάρισε η φύση, χωρίς να έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν μέσα από την κοινωνική ζωή τα φυσικά τους χαρίσματα». «ΒΕΒΑΙΑ, Η ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΦΕΥΡΕΣΗ του επιδόματος ανεργίας, που το καπιταλιστικό καθεστώς δεν δίνει γιατί σκοτίζεται για τους άνεργους αλλά γιατί νοιάζεται μην κάνουν γιουρούσι και γίνουν όλα ρημαδιό, θα είναι αποτελεσματική όσο υπάρχει κάποιο περίσσευμα από το 80% των λιγότερο φτωχών και των πλουσίων. Όμως, τι θα γίνει στο νέο κραχ; (Η ηχοποίητη λέξη κραχ παράγεται από τον ήχο κρατς-κρουτς που κάνει μια οικοδομή την ώρα που καταρρέει). ΧΑΡΗ ΣΤΟ ΕΠΙΔΟΜΑ ΑΝΕΡΓΙΑΣ, το 20% των φτωχών μπορούν και κρατιούνται στα ποδάρια τους. Και το μόνο που χρειάζεται ένας πεινασμένος για να κάνει έφοδο είναι να στέκεται στα ποδάρια του. Το επίδομα ανεργίας πρέπει να είναι καλά υπολογισμένο για να μην κρατιέσαι για πολύ στα ποδάρια σου». [Πηγή: www.doctv.gr]

Πριν χαθούν τα πουλιά (απόσπασμα) – Charlotte McConaghy

 

Πριν χαθούν τα πουλιά (απόσπασμα) – Charlotte McConaghy

Μια ωδή στους άγριους τόπους και τα πλάσματα που τώρα απειλούνται, και μια επική ιστορία για τη δυνατότητα της ελπίδας πέρα από κάθε πρόβλεψη. Ένα άγριο, καθηλωτικό και βαθιά συγκινητικό μυθιστόρημα.

“Υπήρξαν εδώ για διακόσια εκατομμύρια χρόνια” λέει “και μέχρι πρόσφατα ήταν δέκα χιλιάδες είδη. Εξελίχτηκαν έτσι ώστε να αναζητούν την τροφή τους, ταξιδεύοντας μακρύτερα απ’ οποιοδήποτε άλλο ζώο για να επιβιώσουν, και με τον τρόπο αυτό αποίκησαν όλη τη γη. Από τον στεατόρνι, που ζούσε στις κατασκότεινες σπηλιές, ως την ινδική χήνα που γεννούσε μονάχα στο άγονο υψίπεδο του Θιβέτ. Από το κόκκινο κολιμπρί, που επιβίωνε στο παγωμένο υψόμετρο των δεκατεσσάρων χιλιάδων ποδιών ως τον αφρικανόγυπα που μπορούσε να πετάξει τόσο ψηλά όσο ένα αεροπλάνο. Αυτά τα εκπληκτικά πλάσματα ήταν αναμφίβολά τα πιο επιτυχημένα πάνω στη γη, γιατί έμαθαν θαρραλέα να υπάρχουν οπουδήποτε.“

Κλείστε για ένα λεπτό τα μάτια σας και φανταστείτε τη γη χωρίς άγρια ζωή, έναν ουρανό χωρίς πουλιά, θα το αντέχατε; Με αυτό το ζοφερό μέλλον πραγματεύεται το βιβλίο της Charlotte McConaghy “Πριν χαθούν τα πουλιά”, το οποίο κυκλοφορεί στην χώρα μας από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Το βιβλίο “Πριν χαθούν τα πουλιά” είναι ένα βιβλίο για την φύση, για την ελπίδα και για την αγάπη. Ένα καθηλωτικό βιβλίο που σε συνεπαίρνει σε κάθε του σελίδα.

Το βιβλίο “Πριν χαθούν τα πουλιά” μας δείχνει το αύριο. Ένα αύριο που είναι ακριβώς έξω από την πόρτα μας μας και περιμένει να μας την χτυπήσει. Ένας ωκεανός χωρίς ψάρια, ένας ουρανός χωρίς πουλιά και μια γη διαλυμένη γεμάτη μόνο με ανθρώπους.

Κεντρική ηρωίδα του βιβλίου και η αφηγήτρια του βιβλίου είναι η Φράνι Στόουν. Η Φράνι είναι μια γυναίκα δυνατή αλλά με διαλυμένη ψυχή, που κουβαλά το δικό της βαρύ φορτίο. Το βιβλίο μας διηγείται την ιστορία της, και το παρελθόν της, μαζί όσα μυστικά αυτό κρύβει.

Η Φράνι, όπως βλέπουμε στο βιβλίο, μελετά τα αρκτικά γλαρόνια, ίσως το τελευταίο κοπάδι στη γη. Είναι αποφασισμένη να ταξιδέψει μαζί τους, στην τελευταία τους αποδημία, από την Γροιλανδία ως την Ανταρκτική. Έτσι θα αναγκαστεί να γίνει πλήρωμα σε ένα αλιευτικό, το Σάγκανι μαζί με τον απρόσιτο καπετάνιο Ένις και το υπόλοιπο πλήρωμα. Μαζί τους θα περάσει μια μικρή οδύσσεια. Η συγγραφέας καταφέρνει με έναν υπέροχο τρόπο να δέσει και εμάς τους αναγνώστες μαζί με αυτή την μικρή αλλά τόσο ιδιαίτερη συντροφιά. Ταξιδεύουμε μαζί τους στους πάγους της Ανταρκτικής, περνάμε μαζί τους όλους τις φουρτούνες που αντιμετωπίζουν κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους , βλέπουμε την προσπάθεια που κάνει το υπόλοιπο πλήρωμα ώστε να καταλάβει την ψυχοσύνθεση της Φράνι και κυρίως νιώθουμε την αγωνία που έχουν όλοι τους για τα γλαρόνια ως το συγκινητικό τέλος του ταξιδιού τους.

Από την αρχή του βιβλίου η Charlotte McConaghy με πολύ επιδέξιο τρόπο δημιουργεί ένα μυστήριο, ένα αίνιγμα γύρω από την πρωταγωνίστρια της. Όσο προχωράμε στο βιβλίο, βλέπουμε τον λόγο που αυτή η γυναίκα παρότι είναι δυναμική είναι συνάμα και τόσο εύθραυστη. Ο αφηγηματικός λόγος, οι λέξεις, που χρησιμοποιεί η συγγραφέας για να μας περιγράψει χαρακτήρες, τοπία ακόμα και τις στιγμές των πρωταγωνιστών είναι εκπληκτικές. Δεν ξέρω αν οφείλονται εξ ολοκλήρου στην McConaghy ή στην μεταφράστρια του βιβλίου κα Κλαίρη Παπαμιχαήλ, αλλά όλη η ατμόσφαιρα και το σκηνικό που στήνεται είναι καθηλωτικά. Υπήρχαν στιγμές που ένιωθα να παγώνω μαζί με το πλήρωμα του πλοίου και να σφίγγω τα δόντια μου από την αγωνία μου για την καταστροφή του πλανήτη και που όλοι κάνουμε ότι δεν υπάρχει. Αξίζουν πολλά συγχαρητήρια για αυτή την υπέροχη μετάφραση.

Το “Πριν χαθούν τα πουλιά” είναι ένα βιβλίο που θα σας συγκινήσει βαθιά και κυρίως θα σας προβληματίσει, όχι για το μέλλον αλλά για το παρόν. Είναι ένα δυστοπικό βιβλίο αλλά δεν είναι επιστημονικής φαντασίας. Το “Πριν χαθούν τα πουλιά” μας αφορά όλους.

Charlotte McConaghy

Η Charlotte McConaghy (Σάρλοτ ΜακΚόναχι) είναι συγγραφέας βιβλίων επιστημονικής φαντασίας και fantasy. Έχει σπουδάσει σεναριογραφία στην Αυστραλία, και έχει βραβευτεί από την Εταιρεία Αυστραλών Συγγραφέων (Australian Writer’s Guild) για το σενάριό της με τίτλο Fury. Ζει στο Σίδνεϊ, όπου ασχολείται και με διάφορα τηλεοπτικά και κινηματογραφικά πρότζεκτ. Το Πριν χαθούν τα πουλιά είναι το πρώτο της βιβλίο ενηλίκων το οποίο προέκυψε από την αγάπη της συγγραφέα για την άγρια φύση και την ανησυχία της για την εξελισσόμενη εξαφάνιση των ειδών.

Ο Χριστόφορος Μαρίνος συνομιλεί με τον Κώστα Σαμαρά ( από το βιβλίο του Κ.Σ. "Καταζητείται")

 

 «- Αυτός ο διαχωρισμός, Χριστόφορε, σε ποινικούς-πολιτικούς, αλλά και οποιεσδήποτε ακόμα τέτοιου είδους ετικέτες γίνονται σκόπιμα από τους εγκληματολόγους και κάθε λογής θεωρητικούς του συστήματος για να δημιουργούν εντυπώσεις, να υποβαθμίζουν καταστάσεις και να σπέρνουν την αμφιβολία και τον απομονωτισμό με την ψεύτικη διαφορετικότητα ανάμεσα στους κάθε λογής εξεγερμένους. Με απώτερο στόχο βέβαια τη μόνιμη διάσπαση των δυνάμεών τους.

- Διαίρει και βασίλευε, συμφώνησε ο Μαρίνος, είναι η κλασική τακτική των διαχειριστών κάθε εξουσίας. Αλλά ήθελα να σε ρωτήσω, ρε Κώστα, εσύ δεν ανακατεύτηκες με πολιτικές ομάδες δράσης ποτέ;

- Μετά από μερικές καταστάσεις που είχα δει παλιά, όταν τελείωνα το Λύκειο και λίγο αργότερα, όταν πρωτοπήγα στα ΤΕΙ, έγινα πολύ φιλύποπτος σχετικά με τις βαθύτερες προθέσεις και επιδιώξεις αυτών των ομάδων. (…) Έπειτα ενέργειες όπως πορείες, διαδηλώσεις, καταλήψεις, τσακωμοί με μπάτσους, βόμβες μολότοφ και τα σχετικά, δε με πολυεντυπωσιάζουν σαν κινήσεις. Άμα τα κοιτάς από μακριά, δείχνουν σαν ακίνδυνα καπρίτσια κάποιων δυσαρεστημένων παιδιών που φαίνονται σαν να θέλουν περισσότερο να παραπονεθούν, να εκτονωθούν ή να δηλώσουν την παρουσία τους με ηχοκροτίδες και ακίνδυνες κραυγές».