Κυριακή 2 Ιουλίου 2023

Ο Χοσέ Μουχίκα είναι ο πολιτικός που μας λείπει -ΧΡΗΣΤΟΣ ΔΕΜΕΤΗΣ- αναδημοσίευση από το News 24/7

 

Jose Mujica

Κατά τη διάρκεια της προεδρίας του η Ουρουγουάη αύξησε σε επίπεδα ρεκόρ το ΑΕΠ, ενώ σε μια προσπάθεια να καταπολεμηθεί το λαθρεμπόριο ναρκωτικών, νομιμοποιήθηκε η χρήση ινδικής κάνναβης για προσωπική χρήση.

 

"Η πολιτική και η μοίρα της ανθρωπότητας διαμορφώνονται από ανθρώπους χωρίς ιδανικά και χωρίς μεγαλείο. Άνθρωποι που έχουν μεγαλείο μέσα τους δεν ασχολούνται με την πολιτική". Το παραπάνω αποτελεί ένα από τα πιο γνωστά γνωμικά του Albert Camus, ή αν θέλετε Αλμπέρ Καμύ, και εν πολλοίς επιβεβαιώνεται ανά τις δεκαετίες.

Παρόλα αυτά, υπάρχουν και οι εμβληματικές εξαιρέσεις που φωτίζουν κάπως την εκάστοτε εποχή. Γνωστή είναι η ζωή και το ήθος του Ελ Πέπε, του προέδρου της Ουρουγουάης, Χοσέ Μουχίκα, πάνω στον οποίο "ζουμάρει" η κάμερα του Εμίρ Κουστουρίτσα σε ένα ντοκιμαντέρ που πραγματικά αξίζει κανείς να δει.

 Το "Ελ Πέπε. Μια Ανώτερη Ζωή" του Netflix καταγράφει τον μικρό το δέμας, αλλά τεράστιο άνθρωπο, Μουχίκα, να μιλά για όσα έμαθε στη φυλακή, για τα ιδανικά του και για το μέλλον και μας φέρνει μια αχτίδα αισιοδοξίας μέσα στην πολιτική απαξίωση της σύγχρονης εποχής.

 

Ο 83χρονος σήμερα Μουχίκα, ήταν ηγέτης του αντάρτικου κινήματος των Τουπαμάρος το οποίο μαχόταν κατά της στρατιωτικής χούντας τη δεκαετία του '70, διώχθηκε, φυλακίστηκε βάναυσα και έμελλε να γίνει το ζωντανό σύμβολο της χώρας του.

Χαρακτηρίστηκε ως "ο πιο φτωχός αρχηγός κράτους στον κόσμο" λόγω του τρόπου ζωής του. Άλλωστε, δώριζε το 90% του μισθού των 12.000 δολαρίων, σε φιλανθρωπίες και απόρους, για να δώσει το απόλυτο παράδειγμα.

"Νομίζω ότι είναι μια μοναδική περίπτωση, εμπλουτίζει τα συναισθήματά μας, αλλά και τις εμπειρίες μας, και είμαι πεπεισμένος ότι μια μέρα θα αποτελέσει έμπνευση για όσους σήμερα πιστεύουν στον σοσιαλισμό" είναι η ατάκα του Κουστουρίτσα για τον πρωταγωνιστή του.

Ο Μουχίκα κατάφερε με τις πράξεις του να εκμηδενίσει την απόσταση ανάμεσα στον πολίτη και τους "από πάνω". Ανάμεσα στη βάση και το απομονωμένο ρετιρέ.

Στα πολύπαθα κράτη της Λατινικής Αμερικής με τις ιμπεριαλιστικές παρεμβάσεις των ΗΠΑ, ο Πέπε του λαού, έδωσε λαϊκή βάση στο πολιτικό όραμα της εξουσίας του τόπου. Ο μέσος πολίτης συντονίστηκε απόλυτα με τον πρόεδρό του, πράγμα ιστορικά σπάνιο και μοναδικό. Και ο αρχηγός, άφησε στην άκρη τον ιδεαλισμό για να βρεθούν πρακτικές λύσεις.

Jose Mujica

Σε επίπεδο συμβολισμών, ο Μουχίκα έκανε όσα φαντάζουν αδιανόητα για τους περισσότερους πολιτικούς της "Δύσης". Μεταξύ άλλων αρνήθηκε να έχει φρουρά ή να μετακομίσει στο προεδρικό μέγαρο, συνεχίζοντας να ζει στο αγρόκτημά του.

Στην ταινία του, ο Kusturica φαντάζει δικαίως, απόλυτα γοητευμένος από τον συνομιλητή του. Ο Μουχίκα αυτο-χαρακτηρίζει τον τρόπο του, "νεο-στωικό". "Όταν σε εκλέγει η πλειοψηφία για ένα αξίωμα, τότε πρέπει να ζεις σαν την πλειοψηφία, όχι σαν τη μειοψηφία", λέει ο ίδιος στον φακό.

Ο Κουστούριτσα παρακολουθεί την πορεία του Μουχίκα από τις τελευταίες ημέρες του 2015, όταν και συνταξιοδοτήθηκε, μέχρι σήμερα, με τις μέρες του να διέπονται από αναλλοίωτα ιδανικά.

Η σύζυγος του "Ελ Πέπε" και αντιπρόεδρος της χώρας, Lucía Topolansky, θεωρεί ως μέγιστο χάρισμά του "την ικανότητά του να επικοινωνεί απλά, για τα πιο σύνθετα θέματα".

Σε δικά του λόγια:

"Η Ουρουγουάη είναι μικρή χώρα. Δεν έχουμε προεδρικό τζετ και δεν χρειάζομαι ένα τέτοιο. Αντ’ αυτού, αγοράσαμε ένα πολύ ακριβό ελικόπτερο διάσωσης, με χειρουργικές εγκαταστάσεις, που θα διασώζει ανθρώπους και θα προσφέρει επείγουσες ιατρικές υπηρεσίες. Είναι τόσο εύκολο: βλέπετε τη διαφορά; Ένα προεδρικό τζετ ή ένα ελικόπτερο διάσωσης; Αυτή είναι μία ερώτηση νηφαλιότητας".

Αγωνιστής εναντίον της χούντας και σύντροφος του Μουχίκα, μαρτυρά στο ντοκιμαντέρ από τη δική του μεριά:

"Δεν θα γινόμασταν αυτό που είμαστε σήμερα χωρίς τη φυλάκισή μας. Μαθαίνεις περισσότερο από τον πόνο και τις αντιξοότητες, παρά από τους εύκολους θριάμβους στη ζωή".

Η διαφορά εδώ είναι πως ο Μουχίκα κατάφερε να κρατήσει αυτή ακριβώς τη φιλοσοφία και κατά τη διάρκεια των χρόνων του στο τιμόνι της πατρίδας του.

Το νοσταλγικό ταγκό του Ελ Πέπε με τη γυναίκα του και η παραδοχή του πως λυπάται μονάχα που δεν έκανε παιδιά, φέρνει στην κάμερα το πιο ανθρώπινο πρόσωπό του. Η ταινία αποτελεί ένα φόρο τιμής στον αριστερό ηγέτη, από έναν σκηνοθέτη που τάσσεται ψυχή τε και σώματι στον πολιτικό ακτιβισμό, έχοντας χρόνια τώρα διαλέξει πλευρά.

Jose Mujica
Jose Mujica AP

Μιλάμε τέλος για έναν πολιτικό που αρνείτο να ταξιδέψει στο εξωτερικό. Το έκανε πρώτη φορά για να πάει στη Γερμανία για να συζητήσει για επενδύσεις και να μειώσει τους δείκτες ανεργίας, όπως και έκανε. Και τι είπε εκεί αφήνοντας εμβρόντητους τους συνομιλητές του; "Ευπρόσδεκτες οι επενδύσεις σας. Βάζετε τα λεφτά σας για να κερδίσετε. Θα έχετε φορολογικές διευκολύνσεις, αλλά θα δεσμευτείτε ότι το μεροκάματο των εργαζομένων στις επιχειρήσεις που θα στήσετε, θα είναι αξιοπρεπές. Όπως και οι συνθήκες εργασίας".

Φανταστείτε να είχαμε στην Ελλάδα έναν πολιτικό αρχηγό κράτους, ο οποίος θα απαρνείτο τη βουλευτική αποζημίωση έναντι πράξεων αλληλεγγύης, θα οδηγούσε έναν ταπεινό "σκαραβαίο" και θα τασσόταν υπέρ της άμεσης δημοκρατίας, την ώρα που θα νομιμοποιούσε τους γάμους μεταξύ ομοφυλόφιλων, τις αμβλώσεις και τη χρήση κάνναβης.

Και που παράλληλα, θα δεχόταν "εξωγενείς" επενδύσεις στη βάση του εργατικού Δικαίου, και με σταθερό γνώμονα το κέρδος του Έλληνα εργαζομένου και μόνο. Για πολλούς αυτά είναι ρομαντικά, για άλλους όμως, είναι η πλευρά του σοσιαλισμού που έγινε υπαρκτός επί της ουσίας, έστω και για κάποια χρόνια.

Γιατί εν κατακλείδι, σε έναν κόσμο που τίποτα δε φαντάζει πια "αυτονόητο" και δεδομένο, το μόνο σίγουρο είναι πως χρειαζόμαστε πολιτικούς σαν τον Μουχίκα και κινηματογραφιστές σαν τον Κουστουρίτσα για να αναδείξουν την αθέατη πλευρά, μιας ρεαλιστικής και εντελώς ουμανιστικής "ουτοπίας".

Σάββατο 1 Ιουλίου 2023

Χρόνης Μίσσιος, …καλά εσύ σκοτώθηκες νωρίς (απόσπασμα)

Fugitive by LinkAws on DeviantArt

 

Χρόνης Μίσσιος, …καλά εσύ σκοτώθηκες νωρίς (απόσπασμα)

[…] Έμενα κάποια φορά σ’ ενός γιατρού. Δεξιός ο άνθρωπος, αλλά δε γούσταρε και τους εθνοσωτήρες. Ήξερε ότι ήμουνα κομμουνιστής, και κάθε βράδυ που έβγαινα για δουλειά, γέμιζε από αισιοδοξία. Ε, κάποτε κανονίστηκε μια γιάφκα, και το βράδυ που θα ’φευγα από το σπίτι του, σαν αποχαιρετιστήριο, κατεβάσαμε κάνα δυο ουίσκι. Δυνατό πράμα, σε φτιάχνει στα σβέλτα. Ήμουνα, που λες, φτιαγμένος και ακοντρολάριστος, που λένε. Την ώρα που έφευγα και με χαιρέταγε, τα μάτια του στάζανε λύπη. Μου λέει, πού θα πας τώρα, ρε Φάνη — εγώ μια ζωή το ίδιο ψευδώνυμο στις παρανομίες. Όπως στεκόμασταν όρθιοι, του λέω, σοβαρά μιλάς, γιατρέ, εμένα λυπάσαι; Ξαφνιάστηκε, μα, μου λέει, φεύγεις έτσι μέσα στη νύχτα, σε κυνηγάνε θεοί και δαίμονες, σκοτώνουν, βασανίζουν, δεν έχεις σπίτι, οικογένεια, δεν έχεις όνομα... Τον κοίταξα. Έπρεπε να τον πληγώσω, δεν είχα άλλο δρόμο. Ήμουνα στριμωγμένος, αν αφηνόμουνα στην παραδοχή της λύπης, ήμουνα χαμένος, γιατί τα αντικειμενικά στοιχεία, όπως τα περιέγραψε ο γιατρός, ήτανε σωστά. Όμως είχα ανάγκη να υπερασπιστώ τη ζωή μου, την ουσία της, απέναντι και στον ίδιο τον εαυτό μου. Σοβαρά, του λέω, γιατρέ, εμένα λυπάσαι; Τα έχασε ελαφρώς. Ήταν πολύ καλός και γλυκός άνθρωπος, αλλά και παλικάρι, για να δεχτεί να κρύψει έναν παράνομο σε μια στιγμή που ούτε η μάνα σου, που λέει ο λόγος, δε σ’ έβαζε μέσα. Όπου το ραδιόφωνο ούρλιαζε ημερήσιες διαταγές, «Πας όστις φιλοξενεί άτομον μη δηλωμένον εις τας Αστυνομικάς Αρχάς, θα παραπέμπεται εις το έκτακτον στροτοδικείον...» Κοίτα να δεις, του λέω, εγώ κρατάω τη ζωή μου και τη μοίρα μου στα χέρια μου, οι επιλογές είναι δικές μου, όποτε θέλω, περνάω στη δική σου θέση. Αν τώρα κάνω ένα τηλεφώνημα στην ασφάλεια και τους πω ότι παύω να ασχολούμαι με την πολιτική, χωρίς να αποκηρύξω τίποτα και κανέναν, αύριο θα περπατάω και γώ «ελεύθερα» και «ακίνδυνα» όπως εσύ... Εσύ μπορείς να περάσεις στη δική μου θέση; Να τα παρατήσεις όλα, λεφτά, καριέρα, οικογένεια, σπίτια, να δεθείς μ’ ένα όνειρο και να το κυνηγήσεις, ν’ αγαπήσεις με πάθος τους ανθρώπους και την ελευθερία τους, να μπεις στην καρδιά της εποχής σου, και από απλός θεατής να γίνεις δημιουργός της ιστορίας; Και, να σου πω και κάτι ακόμα: είμαστε συνομήλικοι. Αν δεχτούμε ότι αυτό που λέμε ζωή δεν είναι να υπάρχεις σαν το δέντρο, δηλαδή να υπάρχεις μονάχα βιολογικά —δεν ξέρω αν χρησιμοποιώ και σωστά τους όρους, αλλά καταλαβαίνεις τί θέλω να πω— δηλαδή αν τη ζωή μπορούμε να τη μετράμε απλώς με την παραγωγή κάποιων αγαθών και κάποιων υπηρεσιών και με το να καταναλώνουμε κάποια αγαθά και κάποιες υπηρεσίες, τότε πιστεύω πως η ζωή δε θα ’ταν τίποτα άλλο, παρά μια απέραντη πλήξη. Νομίζω πως αυτό που ονομάζουμε ζωή μετριέται μονάχα με τα συναισθήματα που νιώθουμε σαν άνθρωποι, τις συγκινήσεις, τις πίκρες, τις χαρές, τις μικρές ευτυχίες, τις μικρές δυστυχίες, την επιβεβαίωση, τελικά, της ανθρώπινης ουσίας μας. Πόσες φορές στη ζωή σου ένιωσες έντονα συναισθήματα και συγκινήσεις, γιατρέ; Όταν πήρες το πτυχίο σου, όταν ερωτεύτηκες τη γυναίκα σου, όταν έκανες καριέρα, όταν γεννήθηκε η κορούλα σου... Γύρω απ’ αυτά κλείνει ο κύκλος. Εγώ, τα ίδια χρόνια, έζησα τόσο συμπυκνωμένα συναισθήματα, τόσο έντονα, που εσύ ούτε σε εκατό χρόνια της δικής σου ζωής δεν μπορείς να τα ζήσεις. Πόσες φορές έπαιξα με το θάνατο, όχι για το παιχνίδι, γιατί τότε θα μπορούσα απλώς να κάνω ένα επικίνδυνο νούμερο στο τσίρκο, αλλά συνεπαρμένος από τους μύθους μου, από τα οράματά μου, από την αγάπη μου για τη ζωή, για τον άνθρωπο και τη λευτεριά του. Πόσες φορές τόλμησα, μετρήθηκα με φοβερούς μηχανισμούς, άλλοτε νικώντας, άλλοτε χάνοντας, αλλά πάντα νιώθοντας άνθρωπος και ποτέ αντικείμενο κάποιας μοίρας. Ακόμα, γιατρέ μου, σε σχέση με σένα είμαι πολύ νέος, και να σου πω γιατί; Πράγματα που για σένα θεωρούνται δεδομένα και τα περνάς αδιάφορα, για μένα είναι μικρές και μεγάλες ευτυχίες. Τα θαύματα του κόσμου, που λένε, η όρασή μου με εφήβεια έκπληξη τα ζει και με γεμίζει συναισθήματα. Είμαι βέβαιος πως ένας περίπατος τη νύχτα στους έρημους δρόμους της πόλης, είναι για σένα κάτι πολύ συνηθισμένο, αν όχι βαρετό. Ένας περίπατος στο δάσος, ο θόρυβος της θάλασσας, ένα όμορφο δέντρο, ένα λουλούδι, το κρασί, ο έρωτας... Η επαφή σου με τα πράγματα είναι τυπική, δεν τα πλουτίζεις, δε σε πλουτίζουν, τα ξεπερνάς, δεν τα ζεις. Για μένα, κάθε πρωινό είναι μια έκπληξη, κάθε δειλινό μια νοσταλγία, κάθε νύχτα ένα μεγάλο μυστήριο, ένα ποτήρι κρασί, ένα φιλί. Αλήθεια, ποιες είναι οι επιθυμίες σου, γιατρέ; Είσαι «πετυχημένος», ό,τι επιθυμείς το έχεις, είσαι κορεσμένος, άρα γέρος, γιατί ταυτόχρονα δεν μπορείς να τα ξεφορτωθείς όλ’ αυτά. Είσαι ταξινομημένος, δεν μπορείς να πετάξεις, να μπεις στον δρόμο των συναισθημάτων, της φαντασίας, του ονείρου, της επιθυμίας, μιας νέας επαφής σου με τα πράγματα και τους ανθρώπους. Κοίτα, ψάξε λίγο, ο δρόμος σου είναι ο δρόμος που μετατρέπει τον άνθρωπο σε αντικείμενο με βιολογικές ανάγκες... Μη με λυπάσαι, σε παρακαλώ, εγώ θα είμαι πάντα με τις μειοψηφίες, έκθετος πάντα, ποτέ ένθετος. Δε θύμωσε, δεν μου είπε ότι λέω μαλακίες. Μ’ αγκάλιασε, μου είπε πως είμαστε περίεργοι άνθρωποι αλλά ωραίοι. Με φίλησε, μου έβαλε και δέκα χιλιάρικα στην τσέπη —μεγάλο ποσό για εκείνη την εποχή— και έφυγα. Το ξέρω πως είπα μεγάλα λόγια γιατί, παρ’ όλα αυτά, είμαι ένθετος, τοποθετημένος και ταξινομημένος σε άλλους μηχανισμούς, σε μιαν άλλη λογική, σε μιαν άλλη τάξη πραγμάτων. […]

[πηγή: Χρόνης Μίσσιος, …καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς, Γράμματα, Αθήνα 1985, σ. 153-155]


Τρίτη 27 Ιουνίου 2023

Ο Βασίλης Ραφαηλίδης για το Κέντρο και το Φασισμό

 


.. Αντίθετα με τη Δεξιά και την Αριστερά, η κοινωνική βάση του Κέντρου ουδεμία σχέση έχει με ιδέες. Έχει όμως σχέση με μια πολύ έντονη δυσαρέσκεια υπαγορευόμενη από την καθήλωση των κεντρώων στη μικρομεσότητα εν γένει. Οι περίφημοι μικρομεσαίοι κατά το πορτοφόλι, κατά το ήθος και κατά το μυαλό είναι πάντα επικίνδυνοι, γιατί εύκολα μπορούν να στραφούν οπουδήποτε, ακόμα και προς το φασισμό, ο οποίος πρωτοεμφανίστηκε σαν πολιτικό κίνημα κατ' αρχήν στην Ιταλία το 1922, με μια έξοχη εκμετάλλευση της λαϊκής δυσαρέσκειας των μικρομεσαίων.

Προσοχή, δε λέμε πως το Κέντρο είναι φασιστικό κατ' ανάγκην, λέμε πως ο φασισμός μόνο στα πλαίσιά του θα μπορούσε να εμφανιστεί σαν κόμμα με λαϊκή βάση είτε δηλώνει είτε όχι το όνομά του.Δεν είναι ανάγκη να λέγεται φασιστικό ένα κόμμα για να 'ναι τέτοιο.Ούτε ο φασισμός παίρνει πάντα ακραίες δικτατορικές μορφές. Φασισμός λέγεται το κοινωνικοπολιτικό καθεστώς των μικρομεσαίων, λέει ο Ντανιέλ Γκερέν, ο εγκυρότερος μελετητής του φασιστικού φαινομένου, κι αυτό είναι όλο από κοινωνικής απόψεως. Συνεπώς είναι ανάγκη να ελέγχεται το Κέντρο, γιατί εκτός απ' την κίνησή του προς τους δυο πόλους, τον δεξιό και τον αριστερό,μπορεί να εμφανιστεί ως καθαρός, απροκάλυπτος φασισμός...

Δευτέρα 26 Ιουνίου 2023

Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι -Τίποτα πια δεν είναι για συγγνώμη

 Portrait d'un communard : Désirée Florentin Lapie | La Revue française de  Généalogie

Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι

"Εγώ που η σύγχρονη γενιά μου γέλασε κατάμουτρα,

 διακρίνω αυτόν που φτάνει μες απ’ τις οροσειρές του χρόνου,

 διακρίνω αυτόν που κανένας δε βλέπει.

Εκεί που τ’ ανθρώπινο βλέμμα τσακίζεται ανήμπορο,

 βλέπω να καταφθάνει

των πεινασμένων στρατηλάτης,

 φορώντας το ακάνθινο στεφάνι της επανάστασης

το 1916.

Κι ανάμεσά σας είμαι εγώ

ο Πρόδρομός του,

κ’ είμαι όπου βρίσκεται κι ο πόνος, πάντοτε παντού.

 Πάνω σε κάθε μια σταλαματιά του νέφους των δακρύων

 έχω σταυρωθεί.

 Τίποτα πια δεν είναι για συγγνώμη.

Κι όταν τον ερχομό του διαλαλώντας

 ανταριασμένοι

 θα βγείτε να δεχτείτε τον Σωτήρα,

 εγώ για σας

 θα ξερριζώσω την καρδιά μου

 θα την ποδοπατήσω

 κ’ έτσι μεγαλωμένη

 και καταματωμένη

 θα σας τη δώσω για σημαία."

Σάββατο 24 Ιουνίου 2023

Και οι έσχατοι έσονται πρώτοι (ακόμα και στις εκλογές) -- Δημήτρης Κανταλής

 

May be an image of 1 person, golfing, playing tennis and hat 

O εικονιζόμενος είναι ο David James Wottle, δρομέας νικητής στα 800 μ. στους Ολυμπιακούς του Μονάχου το 1972 . Στα πρώτα 500 μέτρα ήταν τελευταίος στην κούρσα. Τότε αποφάσισε να τους περάσει όλους και να πάρει το χρυσό μετάλλιο. ΤΟ ΕΙΠΕ ΚΑΙ ΤΟ ΕΚΑΝΕ! Απλώς, από την μεγάλη του χαρά ξέχασε στην απονομή να βγάλει το καπέλο του. Και πάλι μάγκας ήτανε!

Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΝΕΟΛΑΙΑ ΛΑΜΠΡΑΚΗ Jean Meynaud

 

  Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΝΕΟΛΑΙΑ ΛΑΜΠΡΑΚΗ

Τα τέλη του Μαΐου 1963, λίγες ημέρες μετά το έγκλημα της Θεσσαλονίκης και ενώ χαροπαλεύει ακόμη ο Γρηγόρης Λαμπράκης, μια επιτροπή αποτελούμενη κυρίως από καλλιτέχνες και διανοούμενους, με πρόεδρο το συνθέτη Μίκη Θεοδωράκη, ιδρύει τη «Δημοκρατική Κίνηση Νέων Γρηγόρης Λαμπράκης» με σκοπό την προάσπιση των ιδανικών για τα οποία θυσίασε τη ζωή του ο συνεργαζόμενος με την ΕΔΑ βουλευτής.

Χωρίς να ανήκει οργανικά στην ΕΔΑ ή να αποκλείει την προσχώρηση μελών που προέρχονται από τις νεολαίες άλλων δημοκρατικών κομμάτων, η ΔΚΝΓΛ εντάσσεται ιδεολογικά στο χώρο της Αριστεράς, από την οποία προέρχονται τα κυριότερα στελέχη της.

Η επιτυχία που σημείωσε αμέσως η κίνηση και οι ευρύτατες διαστάσεις που παίρνει θέτουν πολύ σύντομα στους ηγέτες της ένα πρόβλημα οργάνωσης και ένα πρόβλημα στελεχών. Το πρόβλημα αυτό αποφασίζεται να λυθεί με τη συγχώνευση της κίνησης με τις πολιτικές νεολαίες των δημοκρατικών εκείνων κομμάτων που συμμερίζονται την ιδεολογική γραμμή της στο πλαίσιο μιας νέας ανεξάρτητης και μαζικής πολιτικής οργάνωσης νεολαίας.

Η έκκληση αυτή γίνεται δεκτή μόνο από την οργάνωση νεολαίας του κόμματος της ΕΔΑ (ΝΕΔΑ) και η συγχώνευση πραγματοποιείται στις 16 Σεπτεμβρίου 1964.

Η νέα πολιτική οργάνωση νεολαίας παίρνει την επωνυμία «Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη» και διοικείται -μέχρι την εκλογή από το 1ο της Συνέδριο του νέου της Κεντρικού Συμβουλίου, στις 2 Απριλίου 1965- από ένα ενιαίο όργανο στο οποίο μετέχουν όλα τα μέλη του Κεντρικού Συμβουλίου της ΝΕΔΑ και της ιδρυτικής επιτροπής της ΔΚΝΓΛ.

Η ΔΝΛ δεν αποτελεί επομένως τμήμα της ΕΔΑ, καίτοι οι σκοποί που της έταξαν οι ιδρυτές της και το πρώτο της συνέδριο: ειρήνη, εθνική ανεξαρτησία, σοσιαλισμός και πάλη κατά του ιμπεριαλισμού, συμπίπτουν με τους σκοπούς της Αριστεράς και την εντάσσουν στο ιδεολογικό της στρατόπεδο. Η Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη είναι εξάλλου τακτικό μέλος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Δημοκρατικών Νεολαιών (ΠΟΔΝ) στο πλαίσιο της οποίας διατηρεί φιλικές σχέσεις με την κυπριακή οργάνωση νεολαίας ΕΔΟΝ και τις νεολαίες του κομμουνιστικού και των σοσιαλιστικών κομμάτων της Ιταλίας.

Η ΔΝΛ δεν αρνείται τη συγγένεια της με το κόμμα της Αριστεράς, υπογραμμίζει ωστόσο την αυτοτέλεια της.

Ανώτατο όργανο της οργάνωσης είναι το Πανελλήνιο Συνέδριο της που συνέρχεται κάθε τρία χρόνια. Το Συνέδριο με μυστική ψυφοφορία εκλέγει το Κεντρικό Συμβούλιο της οργάνωσης καθώς και μια Εξελεγκτική Επιτροπή για τον έλεγχο της οικονομικής διαχείρισης του Κεντρικού Συμβουλίου. Η οργάνωση διαθέτει επίσης ένα Εθνικό Συμβούλιο προσωπικοτήτων, που με το κύρος τους ενισχύουν τις δραστηριότητες της.

Το Κεντρικό Συμβούλιο συνέρχεται τακτικά τρεις φορές το χρόνο και έκτακτα με απόφαση του Προεδρείου του ή αν το ζητήσει το ένα τρίτο των μελών του. Την τρέχουσα διοίκηση μέσα στο πλαίσιο των αποφάσεων του και των αποφάσεων του Συνεδρίου ασκεί το Προεδρείο του Συμβουλίου.

Η οργάνωση στηρίζεται σε πρωτοβάθμιες, δευτεροβάθμιες και τριτοβάθμιες οργανώσεις. Στην πρώτη βαθμίδα της δομής της υπάρχει η ομάδα Λαμπράκη που σχηματίζεται στους τόπους κατοικίας, εργασίας, σπουδών ή ψυχαγωγίας μελών της οργάνωσης. Οι ομάδες εκλέγουν την επιτροπή τους και εκπροσωπούνται στις συνελεύσεις των τμημάτων που αποτελούν τις δευτεροβάθμιες οργανώσεις της καταστατικής δομής.

Το Συμβούλιο επικοινωνεί με τα τμήματα με τη μεσολάβηση των νομαρχιακών οργανώσεων ή των οργανώσεων πόλεως προκειμένου για την Αθήνα, τον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη.

Από την ίδρυση της η οργάνωση Λαμπράκη έχει αναπτύξει αξιόλογη δράση. Εκτός από τις ποικίλες εκδηλώσεις της πάνω σε γενικότερα πολιτικά θέματα όπως το Κυπριακό, η διενέργεια εκλογών μετά την παραίτηση της κυβέρνησης Παπανδρέου, η ειρήνη στο Βιεντάμ κτλ., τα μέλη της με κέντρα τις Λέσχες Λαμπράκη αναπτύσσουν και πρωτοβουλίες πολιτιστικού περιεχομένου, αναλαμβάνοντας την οργάνωση ή συμμετέχοντας σε αθλητικές, καλλιτεχνικές ή πνευματικές εκδηλώσεις.

Η δραστηριότητα αυτή και η γρήγορη εξάπλωση της οργάνωσης ανησύχησαν ασφαλώς την καθεστηκυία τάξη που ζητά τη διάλυση της και παρεμβάλλει εμπόδια στη δραστηριότητα της. Αναφέρουμε την εγκύκλιο 1010/1964 της κυβέρνησης Παπανδρέου, δυνάμει της οποίας πραγματοποιήθηκαν πολλές αποβολές Λαμπράκηδων από τα σχολεία του κράτους. Αναφέρουμε επίσης ότι η αστυνομία απαγορεύει το σκάκι στις λέσχες της οργάνωσης, επικαλούμενη μια αστυνομική διάταξη που απαγορεύει τα τυχερά παιχνίδια και τη χαρτοπαιξία. Όμως, κατά την ίδια ακριβώς περίοδο, σοβαρή αρθρογράφος της Δεξιάς ζητούσε χαριτολογώντας να επιτραπεί και πάλι η λειτουργία των «σφαιριστηρίων», ώστε να μην παρασύρεται η νεολαία από τους Λαμπράκηδες. Δεν έλειψαν βέβαια και οι προκλήσεις, ιδιαίτερα στην ύπαιθρο, όπως στο Μυλοχώρι του Κιλκίς, όπου «άγνωστοι» ανατίναξαν με δυναμίτιδα τη λέσχη που έχτισαν με προσωπική τους εργασία τα μέλη της οργάνωσης.

Για να κλείσουμε την παράγραφο, θα υπενθυμίσουμε ότι από τα πρακτικά του Συμβουλίου του Στέμματος διαφαίνεται ότι ακόμη και ο βασιλιάς είχε ασκήσει πίεση στον πρωθυπουργό Παπανδρέου για τη διάλυση της οργάνωσης και ότι η διάλυση της αποτέλεσε για τον αρχηγό της EPE Π. Κανελλόπουλο το πρόσχημα της υπαναχώρησης του από την αρχική του συμφωνία με τον ηγέτη της ΕΚ για τη διεξαγωγή εκλογών με κυβέρνηση της EPE, μετά την καταψήφιση της κυβέρνησης Τσιριμώκου. Η τάση αυτή της Δεξιάς να αποδίδει κάθε εκδήλωση για μια δημοκρατική λύση της κρίσης της 15ης Ιουλίου 1965 στη Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη αποτελεί, ασφαλώς, για την οργάνωση την καλύτερη δυνατή προβολή της.

 

Jean Meynaud (Π. Μερλόπουλος – Γ. Νοταράς) Οι πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα, 1946-1965, Αθήνα: Σαββάλας, 2002 (249…-254)

 

Τρίτη 20 Ιουνίου 2023

Η χαμένη άνοιξη του Στρατή Τσίρκα (αποσπάσματα)

 Οι γονείς του Σωτήρη Πέτρουλα στου ώμους των διαδηλωτών.

Κι όταν μπήκε για καλά το πρωινό κι ο ήλιος έπιασε να καίει, ο Σωτήρης ετοιμάστηκε για την τελευταία του κατοικία. Το μοιρολόι της μάνας ακούστηκε πιο γοερό κι οργισμένο. Η μνηστή του, ντυμένη πάντοτε στ’ άσπρα, έκλαιε τώρα σπαραχτικά. Είκοσι πέντε χιλιάδες συγκεντρωμένες από νωρίς στον Κολωνό, ξέσπασαν σ’ ένα πανδαιμόνιο από ζητωκραυγές, χειροκροτήματα, ιαχές, και κατάρες, όταν φάνηκε στο κατώφλι το λείψανο. Σημαίες και λάβαρα υψώνονται, γέρνουν απ’ εδώ κι απ’ εκεί, μπρος και πίσω, πάνω απ’ τα κεφάλια του ξέφρενου πλήθους.

-Ο Σωτήρης ζει!

Ένα δάσος από χέρια πασχίζει ν’ αγγίξει για τελευταία φορά το φέρετρο. Το πλήθος βογκά, θάλασσα φουρτουνιασμένη από σηκωμένες γροθιές, η κατάσταση κινδυνεύει να ξεφύγει, ξεφεύγει από κάθε έλεγχο. Θα χρειαστούν πολλές προσπάθειες των υπεύθυνων και ψυχραιμία, για να κοπάσει η τρικυμία και να μπει κάποια τάξη. Επιτέλους σχηματίζεται η πομπή.

Προπορεύεται η σημαία του 114, το Κεντρικό Συμβούλιο των Λαμπράκηδων με τον Μίκη Θεοδωράκη επικεφαλής, αντιπροσωπείες της νεολαίας, πολιτικοί. Πίσω από το νεκρό οι συγγενείς του κι ύστερα η Αθήνα ολόκληρη… Άξαφνα μια μεγάλη ομάδα από νέους και νέες, αγκαλιασμένοι μέσα στο πλήθος αρχίζει να τραγουδά. Δεν πιάνω ακόμη τα λόγια. Μα σε λίγο ξεχωρίζω:

Σωτήρη Πέτρουλα
Αηδόνι και λιοντάρι, βουνό και ξαστεριά.

-Είναι το καινούριο του Μίκη, μου λέει η Ματθίλδη, που έχει ξαναγυρίσει και μου πιάνει το χέρι. Ν’ ακούσεις τον Τάκη τον Μπενά, να διηγείται πώς γράφτηκε… Τη νύχτα, στα γραφεία της ΔΝΛ, αυτοί να συζητούν, μες στους καπνούς των τσιγάρων, και να προσπαθούν να λύσουν τα προβλήματα της κηδείας, κι ο Μίκης κάτι να γράφει βιαστικά σ’ ένα χαρτί, αλλοπαρμένος:

«-Το λόγο έχει ο πρόεδρος, λέει κάπως έντονα ο Τάκης.
-Το λόγο έχει το τραγούδι αποκρίνεται ο Μίκης, ακούστε:

Σωτήρη Πέτρουλα
σε πήρε ο Λαμπράκης, σε πήρε η Λευτεριά».

Η πομπή περνάει από την οδό Λένορμαν, από την πλατεία Μεταξουργείου, τη λεωφόρο Αχιλλέως, την Αγίου Κωνσταντίνου:

Σωτήρη Πέτρουλα
οδήγα το Λαό σου, οδήγα μας μπροστά.

Είδα χιλιάδες, εκατοντάδες χιλιάδες Λαού, να στριμώχνονται στα πεζοδρόμια, στα παράθυρα και τους εξώστες, και τα λουλούδια να πέφτουν βροχή κι είδα τη λαοθάλασσα που ακολουθούσε κι άκουσα τα συνθήματα και κατάλαβα πως αυτή δεν ήταν κηδεία, ήταν μια γιγάντια διαδήλωση, σε πάθος και σε όγκο, η τελευταία διαδήλωση του Σωτήρη:

Μάρτυρες, ήρωες οδηγούνε
τα γαλάζια μάτια σου
μας καλούνε.

Κι όταν είδα στην πλατεία Ομονοίας τους οικοδόμους με ξεγυμνωμένα στήθη να σταματούν τη νεκροφόρα και να σηκώνουν στα χέρια τους το φέρετρο, είπα μέσα μου πως απ’ εδώ αρχίζει πια η αποθέωση. Κι όταν είδα τον πατέρα τού ήρωα, που τον είχαν σηκώσει στα χέρια οι φίλοι του παιδιού του, να βαστάει στ’ αριστερό ένα μπουκέτο κόκκινες γλαδιόλες και στο δεξί μια τσαλακωμένη φωτογραφία, να τη σφίγγει πάνω στο στήθος του και να τη δείχνει στα πλήθη, που χειροκροτούσαν και ζητωκραύγαζαν, όχι, δεν έκλαιγαν και δε θρηνούσαν, και τον άκουσα να λέει: «Αδέρφια του παιδιού μου… Ο Σωτήρης ζει… Αγωνισθείτε για το ξερίζωμα του φασισμού… Ο Σωτήρης μου γι’ αυτό θυσιάστηκε… Δε θέλω να κλαίτε… Εμπρός στον αγώνα για τη Δημοκρατία…».

Έτσι με συνεπήρε και μένα το παραλήρημα του κόσμου και πίστεψα μαζί με τον πατέρα του, και πίστεψα μαζί με τον κόσμο, πως ο Σωτήρης δεν πέθανε. Κι όταν στην οδό Σταδίου, στο σημείο, που όπως θα πει σε λίγο ο Μίκης, οι εχθροί επισήμαναν, απομόνωσαν και σκότωσαν το γελαστό παιδί, τα πλήθη αυθόρμητα παραμέριζαν, αφήνοντας στην άσφαλτο και το πεζοδρόμιο ένα κενό… Τι κενό; Ένα λοφίσκο από κόκκινα γαρίφαλα και τριαντάφυλλα, που ψήλωνε από στιγμή σε στιγμή:

…τα γαλάζια μάτια σου
μας καλούνε.

Κι όταν εμπρός στη Μητρόπολη, μέσα στην έντονη μυρωδιά της φρεσκοκομμένης δάφνης και το τραγούδι που αναθεμάτιζε αυτούς που σκότωσαν το Σωτήρη, είδα να έρχονται οι ανάπηροι της Εθνικής Αντίστασης, με τα στεφάνια και τις σημαίες τους, είδα το Γλέζο, είδα τον Ηλιού, είδα το Βάρναλη, είδα τον Παπανδρέου και τους άλλους υπουργούς της Ε.Κ. κι αντιλαλήσαν τα συνθήματα:
-Ενότητα.
– Ο στρατός με το λαό.
γονάτισα κι εγώ μέσα στο δρόμο και σα μικρό παιδί που πρωτοπάει σχολειό συλλάβιζα σ’ ένα πανώ:

ΚΙ ΑΝ ΕINΑΙ ΝΑ ΠΕΘΑΝΟΥΜΕ
ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΘΕΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΔΑΦΝΗ.
ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΚΑΝΕΙΣ ΠΕΘΑΙΝΕΙ.

Και είπα μέσα μου: «Εκατοντάδες χιλιάδες Αθηναίοι τον ανακήρυξαν ήρωα κι αθάνατος θα μένει». Κι όταν, μέσα από διπλή, ατέλειωτη σειρά στεφάνια και βουνά λουλούδια, εμπρός στον ανοιχτό τάφο, άκουσα το Μίκη, ν’ αποχαιρετά το πρώτο παλικάρι της Σπουδάζουσας Νεολαίας. «Όλος ο μάρτυρας λαός μας σ’ ακολουθεί. Ολόκληρη η Δημοκρατική Νεολαία της πατρίδας μου σε λατρεύει, σε θαυμάζει, σε ζηλεύει, θέλει να σου μοιάσει» και να ορκίζεται πως η πρωτοπόρα γενιά των Λαμπράκηδων θα φέρει στην Ελλάδα τη Μεγάλη Άνοιξη, είπα μέσα μου: «Και γιατί όχι; Κι αν χάθηκε μια άνοιξη, στο χέρι τους είναι να την ξαναφέρουν ακόμη πιο μεγάλη και λαμπρή. Ο Σωτήρης ζει. Ο παλμός της ζωής του μεταπλάστηκε σ’ ενέργεια, γίνηκε κινητήρια δύναμη, που εμψυχώνει κι ενθουσιάζει κι εμπνέει και οδηγεί. Ευλογημένοι όσοι στα μαρμαρένια αλώνια νικούν το Χάρο, όπως ο Σωτήρης Πέτρουλας».

 

Σε άδειο θέατρο- Μάνος Ελευθερίου

  Σε άδειο θέατρο χωρίς τους θεατές μέσα στη νύχτα σαν καράβι ταξιδεύεις βρίσκεις λιμάνια που βουλιάξανε στο χθες και να βρεθείς ξανά στο χά...

ευανάγνωστα